سادگي كوير در دل قلعه‌ هرفته

امیرترقی نژاد

یکی از جاذبه های تاریخی استان یزد، قلعه تاریخی روستای "هرفته" است که درتوابع شهرستان مهریز قراردارد.اما آنگونه که شواهد نشان می دهد این قلعه تاریخی به خاطر عدم مرمت از سوی کارشناسان میراث فرهنگی درآستانه تخریب قرارگرفته است.قلعه تاریخی هرفته که به شماره 14592به ثبت ملی کشور رسیده، این روزها در حالی از عدم مرمت رنج می برد که نشانه هایی بر فرو پاشی دیوار قلعه که تنها نماد شکوه روستا ی هرفته به شمار می رود مشاهده می گردد.

این قلعه تاریخی که به قلعه خوش طرح نيز معروف شده ،قدمتش به دوره صفوي مي رسد. قلعه گلينی كه نمود بيروني آن تركيبي از چهار برج ، سردرورودي مرتفع و حصار پيراموني است و با تزئينات زيبا و هندسه ای چشم هردوستدار میراث فرهنگی را به خود جلب می کند.

در داخل قلعه نيزفضاهاي مسكوني به شكل اتاقهايي با پوشش گهواره اي و فضاهاي خدماتي و جانبي با انواع پوشش هاي گردپوش، محورهاي عرضي قلعه را شكل داده و از طريق محورهاي ارتباطي مجاور خود به محور اصلي قلعه مرتبط مي‏شود.

اين قلعه از گل و خشت ساخته شده و در حال حاضر برج و باروي نيمه مخروبه آن نيز به جا مانده است.

قلعه هرفته خارج از روستای هرفته و حدود 200 متر با روستا فاصله دارد و در کنار قبرستان کنونی می باشد که در طول سال ميزبان مسافران و گردشگران داخلي و خارجي است.

وجود اين بنا و همچنين بافت قديمي هرفته، موجب جذب گردشگران شده است.

در این روستا هچنین یک حمام تاریخی قرارادارد که قدمت آن نیز همانند قلعه تاریخی هرفته به دوره صفویه می رسد.مصالح به کار رفته در این حمام آجر با ملات گل و آهک پوشیده شده و دارای سه بخش جدا از هم چون مردانه، زنانه و تون است که حمام مردانه دارای سردر کوچک با قوس شاخ بزی و تزئینات آجری راسته خفته است.

پس از سردر حمام، هشتی با سقف گنبدی قرار گرفته که دورتا دور آن سکوهایی برای نشستن تعبیه شده است. با قرار گرفتن حوضی هشت ضلعی در وسط فضای بینه حمام مردانه، است.حمام زنانه هم دارای ابعاد کوچکی است که بخش بینه آن مستطیلی است.البته پلان گرمخانه را مستطیلی با سقف گنبدی می باشد.

اما از همه مهمتر اینکه ، عملیات بررسی و شناسایی باستان شناختی دشت هرفته درحالی در نیمه سال 88 به اتمام رسید که از جمله كشفیات مهم مربوط به این پروژه را می توان به شناسایی ۱۳محوطه تاریخی از جمله یك شهر باستانی مربوط به دوره اشكانیان اشاره كرد. این شهر باستانی با قدمت حدود ۲۲۰۰ سال در محدوده شمال غرب روستای هرفته مهریز قرار گرفته و حدود یك و نیم كیلومتر مربع وسعت دارد. از مشخصات جالب توجه این شهر، وجود یك منطقه صنعتی باستانی درون آن است كه احتمالا مركزی برای ریخته گری و هچنین سفالگری بوده است.

به هرحال با این توضیحات می توان گفت که روستای تاریخی هرفته قدمتی به اندازه تاریخ دارد که باید بیش از این مورد توجه مسئولین و به خصوص گردشگران قرار گیرد.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا